Nederland is een land met verschillende grondsoorten. Elke soort heeft zijn eigen specifieke eigenschappen waarmee rekening moet worden gehouden bij de keuze van tuinplanten. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende grondsoorten in Nederland en welke planten het beste groeien in elke grondsoort.
pH-waarde grond
De pH-waarde van grond is een maat voor de zuurgraad of alkaliteit ervan. Een pH-waarde van minder dan 7 geeft aan dat de grond zuur is, terwijl een pH-waarde van meer dan 7 aangeeft dat de grond alkalisch (kalkrijk) is.
De meeste planten geven de voorkeur aan bodems met een neutrale pH-waarde van ongeveer 6,5 tot 7. Sommige planten, zoals de camelia, azalea en rododendron, geven echter de voorkeur aan zuurdere bodems met een pH-waarde van minder dan 6,5.
Omgekeerd geven sommige planten, zoals buxus, vlinderstruiken en clematis, de voorkeur aan meer een meer kalkrijke bodem met een pH-waarde boven 7.
Hoe weet je of grond zuur is?
Om de pH van uw grond te bepalen, kunt u een eenvoudige grondtestkit gebruiken. De kit bevat alles wat u nodig hebt om een monster van uw grond te nemen en de pH-waarde te meten. Zodra u de pH-waarde van uw grond weet, kunt u maatregelen nemen om deze zo nodig aan te passen.
Welke grondsoort heeft u in de tuin?
Er zijn verschillende manieren om het bodemtype te bepalen, maar de eenvoudigste is om je zintuigen te gebruiken. Neem wat van de grond uit uw tuin en wrijf het tussen uw vingers. Als de grond zanderig is, zal hij korrelig aanvoelen. Als het klei is, voelt het kleverig aan. Leem, een mengsel van zand, slib en klei, voelt daar ergens tussenin.
Lees hieronder meer over de soorten en eigenschappen van de Nederlandse bodem. Er zijn vijf grondsoorten, namelijk:
Kleigrond
Kleigrond is een vruchtbare grondsoort die uit zeer kleine deeltjes bestaat. Het staat bekend om zijn dichtheid en gewicht, maar bevat ook veel voedingsstoffen. Eén van de voordelen van kleigrond is dat het goed voedingsstoffen vasthoudt, wat ideaal is voor het kweken van gezonde planten. Kleigrond houdt ook water goed vast, waardoor een plant niet snel uitdroogt. Nadeel van dit grondtype is dat het vocht moeilijk afvoert, wat kan leiden tot problemen met het wortelgestel.
Planten die groeien op kleigrond
Kleigrond is een grondsoort die bestaat uit kleine kleideeltjes. Het is meestal dicht en zwaar, waardoor het voor sommige planten moeilijk is om wortel te schieten. Er zijn echter een aantal planten die goed gedijen in kleigrond. De pioenroos is een bloemsoort die bekend staat om zijn grote en opzichtige bloei. Kleine maagdenpalm is een winterharde plant die blauwe of paarse bloemen geeft. Hosta is een plantensoort die gewaardeerd wordt om zijn grote bladeren. Alle drie deze planten zijn populair in tuinen omdat ze bestand zijn tegen de verdichting van kleigrond. Als u dus kleigrond in uw tuin hebt, moet u niet aarzelen om deze mooie en veerkrachtige planten te planten.
Stuctuur van kleigrond verbeteren
Het aanbrengen van kalk op uw kleigrond is een manier om de structuur te verbeteren. De kalk voegt calcium en magnesium toe, die de klei kunnen helpen opbreken en beter bewerkbaar maken. U kunt de kalk in het najaar of de winter aanbrengen. Het is ook goed om in het voorjaar een mulchlaag op uw kleigrond aan te brengen. Dit helpt verdamping te voorkomen en houdt de grond vochtig. De mulch helpt ook om de grond te isoleren, zodat deze in de zomer niet te heet wordt.
Zandgrond
Zandgrond wordt gekenmerkt door grote, afzonderlijke zandkorrels. Deze grondsoort is luchtdoorlatend en laat tegelijk goed water door, waardoor het geschikt is voor planten die een goede afwatering vereisen.
Zandgrond is ook gemakkelijk te bewerken en warmt snel op in het voorjaar. Omdat het zo snel draineert, kan zandgrond echter ook erg droog zijn en houdt het voedingsstoffen moeilijk vast. Tuinplanten met een hoge waterbehoefte zult u daarom vaker water moeten geven dan bij andere grondsoorten.
Planten die groeien op zandgrond
Lavendel is een klassieke keuze als u op zoek bent naar planten op zandgrond. Dit is omdat het droogte kan verdragen en een snelle afwatering, wat veel voorkomt bij deze grond. Acer bomen zijn een andere optie, omdat ze snel groeien en voor veel schaduw kunnen zorgen. Daarnaast kunt u kiezen voor bijvoorbeeld de hibiscus of ezelsoor, omdat dit gemakkelijke planten zijn die weinig water nodig hebben.
Structuur van zandgrond verbeteren
Met wat aandacht kunt u gemakkelijk de structuur van de arme zandgrond verbeteren. Een manier om dit te doen is het toevoegen van organisch materiaal, zoals compost (grondstof die bestaat uit dode planten) of mest, wat resulteert in een bodem met meer voedingsstoffen en die ze tegelijk beter vasthoudt. Als de bodem te zuur is raden we ook aan om deze te bekalken. Zo kunt u ook niet-zuurminnende planten op dit type grond aanplanten.
Leemgrond
Leemgrond wordt vaak beschouwd als de ideale grond voor tuinen. Het is een mengsel van klei, zand en organisch materiaal, dat zorgt voor een goede balans tussen voedingsstoffen, beluchting en drainage.
Leemgrond heeft als eigenschap dat het vocht kan vasthouden zonder drassig te worden, wat helpt voorkomen dat plantenwortels te nat of te droog worden. Leem is dan ook een geschikte grondsoort voor de meeste planten.
Planten die groeien op leemgrond
Dit type grond is vruchtbaar en geschikt voor een grote verscheidenheid aan tuinplanten. Enkele planten die op leemgrond kunt aanplanten zijn magnolia’s, seringen en Carpinus betulus bomen. Hoewel elk van deze planten een andere behoefte aan water en voeding heeft, gedijen ze allemaal goed op leemgrond.
Structuur van leemgrond verbeteren
U kunt ook de zuurgraad van uw grond aanpassen als dat nodig is. Om uw grond zuurder te maken, kunt u tuinturf toevoegen. Om de grond meer alkalisch te maken, kunt u kalk toevoegen. Over het algemeen is het echter niet nodig om de pH-waarde van leemgrond aan te passen, omdat deze neutraal is.
Veengrond
Veengrond is een soort gedeeltelijk verteerd plantaardig materiaal dat wordt aangetroffen in venen en moerassen. Wanneer dit wordt gevormd, bestaat het uit dode bladeren, twijgen en andere plantenresten. Wanneer planten onder water liggen breken deze materialen na verloop van tijd af en vormt zich een dichte, sponsachtige substantie op de bodem, ook wel tuinturf genoemd. Veengrond is de zuurste grond en houdt vocht lang vast, maar kan daardoor ook problemen geven met het afwateren.
Planten die groeien op veengrond
Voorbeelden van planten die het goed doen op de zure veengrond zijn de rhododendron en heide. Wanneer u planten voor uw tuin uitkiest, zorg er dan voor dat u planten kiest die geschikt zijn voor deze zure bodem of zorg dat deze hierop wordt aangepast.
Structuur van veengrond verbeteren
De PH-waarde van veengrond ligt rond de 3. Dit betekent dat de echt zuurminnende tuinplanten zoals een rhododendron hier goed op groeien. De meeste tuinplanten hebben minder zure grond nodig, voeg daarom kalk toe. Meng daarnaast de aarde met fijn grindachtig materiaal om de waterafvoerende eigenschappen te verbeteren.
Kalkgrond
Kalkgrond is een soort grond die herkenbaar is aan de lichte kleur en vooral wordt aangetroffen in gebieden met een hoog kalkgehalte in de ondergrond. Deze grondsoort is vruchtbaar en zeer alkalisch. Kalkgrond staat er echter om bekend dat het zeer gemakkelijk water doorlaat, waardoor de kans op uitdroging bestaat.
Planten die groeien op kalkgrond
Hoewel iedere plantsoort verschillende eisen stelt aan de bodem, zijn er een aantal planten die zeer geschikt zijn voor kalkbodems. Buxus, bijvoorbeeld, is een populaire groenblijver die goed het goed doet. Clematis is een prachtige klimplant die paarse bloemen geeft, en de vlinderstruik is een kleurrijke struik die bijen en vlinders aantrekt.
Structuur van kalkgrond verbeteren
Het toevoegen van compost helpt de structuur van kalkhoudende grond te verbeteren. Compost is rijk aan een aantal essentiële voedingsstoffen, waaronder stikstof, fosfor en kalium. Deze voedingsstoffen bevorderen een sterke wortelgroei, die op zijn beurt helpt om de bodemdeeltjes samen te binden. Door compost aan kalkgrond toe te voegen, wordt daarnaast de drainage en beluchting ervan verbeterd, waardoor de grond geschikter wordt voor plantengroei.
Mulchen kan ook gunstig zijn voor dit grondtype. Door het oppervlak te bedekken met een laag organisch materiaal, zoals bladeren of gemaaid gras, helpt u droge grond te beschermen tegen uitdroging in de zomer. Ook helpt mulchen om de grond aan te zuren.
Overzicht grondsoorten per gebied in Nederland
Nederland kent een grote verscheidenheid aan bodemsoorten. Dankzij het werk van Wageningen University & Research (WUR) beschikken we nu over een gedetailleerde grondsoortenkaart van alle verschillende bodemtypes in Nederland. U kunt de kaart gebruiken om te zien in welk gebied uw woonplaats valt en meer te weten te komen over het bodemtype waar u op woont.
